کاربرد موازی و معکوس هفت سفر سندباد در شعر سیاب | ||
| نقد ادب معاصر عربی | ||
| مقاله 3، دوره 6، شماره 11، آبان 1395، صفحه 47-75 اصل مقاله (290.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| رضا افخمی عقدا1؛ سیما شفیعی* 2 | ||
| 1دانشیار دانشکده زبان‌های خارجی، دانشگاه یزد | ||
| 2کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد | ||
| چکیده | ||
| حضور سلطه جویانه استعمار و ایادی آن در قرن بیستم از حیث اقتصادی، فرهنگی، نظامی و ... در ممالک مختلف دنیا مخصوصا بلاد عربی؛ علما، ادبا، شاعران و روشنفکران این مناطق را برآن داشت که برای مبارزه علیه استعمار و آگاه سازی مردم به موثرترین شیوه تلاش کنند. استفاده از اسطوره‌های کهن یکی از راه‌هایی است که اکثر شاعران معاصر عرب از جمله بدر شاکر السیاب برای رسیدن به هدف سیاسی مورد اشاره، در آن گام نهادند. این شاعر عراقی در اشعارش علاوه بر کاربرد موازی و مطابق با خط سیر اسطوره، به هنجار گریزی و کاربرد معکوس و خلاف جهت حرکت اسطوره، به صورت ابتکاری دست زده است. بدین جهت این پژوهش با انتخاب تعدادی از سروده‌های سیاب با روش توصیفی _ تحلیلی به موشکافی هنجارگریزی سیاب و کاربرد موازی و معکوس اسطوره سندباد در هر هفت سفر او و دلایل و انگیزه‌های او در هنجارگریزی پرداخته است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که در تمام این سروده‌ها سندباد نماد خود شاعراست و برای رهایی از چنگال بیماری و در جست وجوی درمان، راه کشورهای متعدد در پیش می‌گیرد، اما برخلاف داستان سندباد و سفرهای موفقیت آمیز و شگفت انگیزش، در سروده‌های سیاب هیچ نشانه‌ای از بهبودی فردی، اجتماعی و سیاسی که نوعی پیروزی تلقی می‌گردد، پیدا نیست و تلاش‌های سیاب برای اصلاح امور شکستی تلخ درپی دارد. در واقع هر مسافرتی برخلاف خط سیر داستان هزار ویک شب زمینه را برای شکستی تلخ فراهم می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شعر معاصر عربی؛ سیاب؛ اسطوره؛ هفت سفرسندباد؛ هنجارگریزی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Parallel and Inverse Usage of Seven Trips of Sinbad Legend in the Poems of Badr Shakir Al Sayyab | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Afkhami Aghda1؛ Sima Shafiee2 | ||
| 1Associate Professor, Arabic Language and Literature, Yazd University | ||
| 2M. A. holder of Arabic Language and Literature, Yazd University | ||
| چکیده [English] | ||
| During the 20th century, the inroad of colonizers and their agents in most countries, especially Arabian countries from economic, cultural and economic perspectives led their scientists, thinkers, and poets to make their utmost effort to counter the colonizers and enlighten the people. Making use of ancient legends is among the ways most poets including Badr Shakir Al sayyab have chosen to reach their political objectives. In addition to a parallel application and in line with the legend stream, this Iraqi poet has made novel attempts to avoid the norms and have an inverse use of legend. In this study, Sayyab’s aversion of the norms, reasons and motivations of his parallel and inverse use of seven trips of Sinbad myth have been investigated using a descriptive-analytic approach in line with some of his poems. Our findings indicate that Sinbad is the symbol of the poet, as Sayyab travels to different countries in pursuit of possible cure so as to get rid of his disease. In contrast to the amazing and successful travels of Sinbad, there are no signs of any personal, social and political recovery of Sayyab’s disease which could be considered as an achievement. All of his efforts to find remedy turns out to be utterly fruitless. In fact, any trip incongruent with the stream of Thousand and One Nights story can provide grounds for a bitter failure. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Contemporary poem, Sayyab, Legend, Seven trips of Sinbad, Aversion | ||
| مراجع | ||
|
- پینسنت، جان (1380ه.ش)، اساطیر یونان، ترجمه: فرّخی، باجلان، چاپ اول، تهران، انتشارات اساطیر. - ستاری، جلال (1382ه.ش)، پژوهشی در حکایات سندباد، تهران، نشر مرکزی. - صفوی، کورش (1373ه.ش)، از زبان شناسی به ادبیات، چاپ اول، تهران، نشرچشمه. - مک کال، هنریتا (1375ه.ش)، اسطوره‌های بین النهرین، ترجمه: مخبر، عباس، چاپ دوم، تهران، نشر مرکزی. - --------، ألف لیلة و لیلة (1280ق)مصر، المکتبة السعیدیة، المجلد الثالث. - بلّاطة، عیسی ( 2007م)، بدر شاکر السیاب ، حیاته و شعره، الاردن، دارالفارس. - الفاخوری، حنا (1986م)، الجامع فی التاریخ الادب العربی، مصر، المجلد الثانی. - السیاب، بدرشاکر ( 1971م)، دیوان، المجلد الاول، بیروت، دارالعودة. - عباس، احسان (1992م)، اتجاهات الشعر العربی المعاصر، عمان، دارالشروق. - عباس، احسان (1978م)، بدر شاکر السیاب، حیاته و شعره، ط4، بیروت، دارالثقافة. - علوش، ناجی (1971م)، مقدمة دیوان سیاب، مجلد الاول، بیروت، دارالعودة. - کندی، محمد علی (2003م)، الرمز و القناع فی الشعر العربی الحدیث، ط1، لبنان، بیروت، دارالکتب الجدید المتحدة. - الموسی، خلیل (1991م)، الحداثة فی حرکة الشعر العربی المعاصر، ط1، دمشق، مطبعة الجمهوریة. - حبیبی، علی اصغر، بهروزی، مجتبی (1390ه.ش)، کاربرد دوگانه نقاب سندباد در شعر عبد الوهاب البیاتی، فصلنامه لسان المبین،ش 3. - حبیبی، علی اصغر (1390ه.ش)، واکاوی نقاب تموز در شعر سیاب، مجله زبان و ادبیات عربی سابق، ش5. - سلیمی، علی، صالحی، پیمان (1390ه.ش)، بررسی تطبیقی سندباد در شعر سیاب و خلیل الحاوی، مجله زبان و ادبیات عربی، ش4. - سلیمی، علی، صالحی، پیمان (1390ه.ش)، خوانش‌های متفاوت از سندباد در شعر معاصر عربی، فصلنامه لسان مبین، ش4. - معروف، صالحی، پیمان (1390ه.ش)، نقد توصیفی تحلیلی اسطوره در شعر سیاب، فصلنامه ادبیات تطبیقی، ش1. - یونس، محمد عبدالرحمن، (بی تا)، فضاء الموت و اسطورة تموز و عشتار فی شعر سیاب، جامعة ابن رشد. - عوض، ریتا ( 1974م)، اسطورة الموت و الإنبعاث فی الشعر العربی الحدیث، بیروت، الجامعة الأمریکیة. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,080 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 967 |
||