نقد اسطورهشناختیِ حکایت «شیطان» از جبران خلیل جبران | ||
نقد ادب معاصر عربی | ||
مقاله 6، دوره 5، شماره 9، بهمن 1394، صفحه 125-143 اصل مقاله (264.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
عبدالرحیم حقدادی* 1؛ مصطفی ملک پائین2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بیرجند | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه بیرجند | ||
چکیده | ||
جبران خلیل جبران (1883-1931م) از بزرگترین نویسندگان و شاعران معاصر عرب - در آثار خویش در پیِ راههایی برای نجات بشر است. تأکید بر توجّه به روح درونی و لزوم ارتباط با آن در بیشتر آثار او دیده میشود. حکایت «شیطان» هم، اگرچه ساده به نظر میرسد و پیچیدگیِ داستانسرایی نو را ندارد، ولی بیان نمادین آن سبب میشود جذّاب و دلنشین باشد. نویسندگان این مقاله با استفاده از نقد اسطورهشناختی یونگ، در پی آشکار کردنِ نمادها و کهنالگوهای حکایتِ «شیطان» برآمدهاند و از این راه نشان دادهاند که الخوری سمعان به عنوانِ کهنالگوی «قهرمان»، برای رسیدن به «تفرّد» یا «تمامیّت» به «سفر» نمادینی در «شب» که نماد ناخودآگاه است، دست میزند و با دعوت به جستوجوی «پیک» و روبهرو شدن با «سایه» به چالش کشیده میشود؛ همچنین با هدایت «پیرخردمند» به شناخت «سایه» میرسد؛ «قهرمان» پس از طی مراحل ذکرشده، به «تفرّد» و سپس «باززایی» دست پیدا میکند. از منظر نقد اسطورهشناختی، این حکایت، دارای ساختاری اسطورهای است و نمادها و کهنالگوهای آن در پیرفت حکایت نقش مهمّی دارند و شکل اسطورهایِ آن، سبب جذّاب شدنِ آن برای مخاطب میشود؛ زیرا مخاطب با تجربههای مشترکی روبهرو میشود که در ناخودآگاه خود، بارها آن را حس کرده است؛ لاجرم با قهرمان همذاتپنداری میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد اسطورهای؛ حکایتِ شیطان؛ قهرمان؛ تفرّد؛ جبران خلیل جبران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Mythical Criticism of the “Devil” Anecdote by Gibran Khalil Gibran | ||
نویسندگان [English] | ||
A. Haghdadi1؛ M. Malekpayen2 | ||
1Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Birjanduniversity | ||
2Phd Student of Persian Language and Literature, Birjanduniversity | ||
چکیده [English] | ||
Gibran Khalil Gibran (1883-1931) is among the greatest Arab writers and poets who have tried to explore ways to save humanity. Focusing on the inner soul and the necessity of being in touch with it can be seen in many of his works. Although the anecdote of "The Devil" isa linear narrative and does not have the complexity of modern story telling, its symbolic expression makes it appealing to the reader. Using Jung’s mythical criticism, the authors of the study have tried to reveal the symbols and archetypes of the devil anecdote. In this way, they have shown that Alkhoori Sama’ as an archetype heropays a symbolic "trip" at "night" as the unconscious symbol so as to achieve "individuality" or "integrity". He also invites to search "herald" and face "shadow". Also, being guided by the"old man", he can recognize “shadow". Having gone through the above stages, the hero achieves "individuality" followed by "regeneracy". From the viewpoint of mythological criticism, this anecdote enjoys a mythic structure. The symbols and archetypes play an important role in the development of the anecdote. Its mythical form causes this anecdote to be appealing as the reader has repeatedly encountered similar experiences in his subconscious state leading him to have the same feeling with the anecdotehero | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Mythical Criticism, Anecdote of the Devil, Hero, Individuality, Gibran Kahlil Gibran | ||
مراجع | ||
- اصلانی، سردارو زملائه، (1391ش)، «الرمزوالاسطوره والصوره الرمزیه فی آثارجبران»، فصلیه اللسان المبین، السنه الرابعه العدد العاشر، الشتاء. صص 38- 55. - امامی، نصرالله، (1385ش) ، مبانی و روشهای نقد ادبی.تهران: جامی، چاپ سوم (با تجدید نظر). - ترقی، گلی، (1387ش) ، بزرگ بانوی هستی (اسطوره-نماد-صورازلی).تهران: نیلوفر، چاپ دوم. - جبران خلیل جبران، (بیتا)، «المجمُوعَهُ الکامِلهُ المؤلَّفات». جلد: العَرَبیَّه. تقدیم: د. جَمیل جَبر. بیروت: دَارُ الجِیل. - جبران خلیل جبران، (1387ش)، مجموعۀ آثار، جلد اول، ترجمۀ فریده مهدوی دامغانی و فرید محمّدی، تهران: انتشارات کتابسرای نیک. - جعفری، طیبه، (1389ش)، «تحلیل و نمادپردازی "پیامبر" نوشتۀ جبران خلیل جبران با توجه به کهنالگوهای روانشناسی یونگ». فنون ادبی، سال دوم، شمارۀ دوم، صص 123-134. - شایگانفر، حمیدرضا، (1386ش)، نقد ادبی (معرفی مکاتب نقد همراه با نقد و تحلیل متونی از ادب فارسی)، تهران: انتشارات دستان، چاپ سوم. - شمیسا، سیروس، (1388ش)، نقد ادبی، تهران: نشر میترا، چاپ سوم از ویرایش دوم. - شوالیه، ژان و آلن گربران، (1388ش)، فرهنگ نمادها (اساطیر، رؤیاها، رسوم، ایماء و اشاره، اشکال و قوالب، چهرهها، رنگها، اعداد)، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، دورهی5جلدی، تهران: انتشارات جیحون، چاپ سوم. - قائمی، فرزاد، (1389ش)، «پیشینه و بنیادهای نظری رویکرد نقد اسطورهای و زمینه و شیوۀ کاربرد آن در خوانش متون ادبی»، فصلنامه علمی-پژوهشی نقد ادبی، سال سوم، شماره 11و 12، صص 33-56. - کمپبل، جوزف، (1387ش)، قهرمان هزار چهره، ترجمۀ شادی خسروپناه. مشهد: نشر گل آفتاب، چاپ سوم. - کوپ، لارنس، (1384ش)، اسطوره، ترجمه محمد دهقانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - گرین، ویلفرید. لِیبِر، ارل. مورگان، لی. ویلینگهم، جان، (1385ش)،مبانی نقد ادبی، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران: نیلوفر، چاپ چهارم. - مورنو، آنتونیو، (1380ش)، یونگ، خدایانان و انسان مدرن. ترجمه داریوش مهرجویی، تهران: مرکز، چاپ دوم. - الموسی، خلیل، (1379ش)، «اسطوره در شعر معاصر عرب»، ترجمۀ موسی بیدج، شعر، شماره 28. صص88-93. - وگلر، کریستوفر، (1390ش)، ساختار اسطورهای در داستان و فیلمنامه، ترجمۀ عبّاس اکبری، تهران: نیلوفر، چاپ دوّم. - یونگ، کارل گوستاو، (1368ش)، چهار صورت مثالی، ترجمه پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی. - .................................، (1385ش)، روانشناسی ضمیر ناخودآگاه، ترجمه محمّدعلی امیری. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.چاپ چهارم. - ...................................، (1386ش)، انسان و سمبلهایش، ترجمۀ محمود سلطانیه، تهران: جامی، چاپ ششم. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,039 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,829 |