نقد جامعهشناختی رمان "نحن لا نزرع الشوک" اثر یوسف السباعی با تکیه بر نظریه ساختگرای تکوینی لوسین گلدمن | ||
| نقد ادب معاصر عربی | ||
| دوره 14، شماره 27، دی 1403، صفحه 51-75 اصل مقاله (449.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mcal.2024.21124.2364 | ||
| نویسندگان | ||
| سوگند نصراللهی1؛ سیده اکرم رخشنده نیا* 2؛ سید اسماعیل حسیتی اجداد2 | ||
| 1کارشناس ارشد رشته‌ی زبان و ادبیات عربی، دانشگاه گیلان، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه گیلان، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقد جامعه شناختی بر این باور است که نویسنده علاوه بر تاثیرپذیری از جامعه‌ی خود ، در آفرینش اثر ادبی بر جامعه و محیط اجتماعی نیز تاثیر می‌گذارد که لوسین گلدمن از جمله‌ی این نظریه پردازان است. او با بیان اینکه نویسنده به تنهایی تعیین‌کننده ساختار متن و پیش‌برد اتفافات درون متن نیست به نقش دیگران و مردم در جامعه تاکید کرد و در بررسی آثار ادبی مباحثی همچون شخصیت پروبلماتیک، ساختار معنادار، پدیده شیء وارگی و... را بیان نمود. در این پژوهش تلاش بر آن است به شیوه توصیفی- تحلیلی و در چارچوب نقد جامعهشناختی، با تکیه بر نظریه ساختگرای تکوینی لوسین گلدمن به بررسی رمان “نحن لا نزرع الشوک” یوسف السباعی بپردازیم. از نتایج تحقیق اینکه ساختارهای معنادار رمان موردنظر بر اساس نظریهی ساختگرای تکوینی گلدمن، بیانگر مفهوم تعلق این اثر به جامعه مصر و جهان‌بینی نویسنده نیز مبتنی بر مفهوم دیدگاه یکپارچه درباره واقعیت جامعه خود است.یوسف السباعی تصورات، اعتراضات و چالش‌های مردم طبقه خود درباب مسائل اجتماعی را به مسأله‌ی زنان اختصاص می‌دهد و آنقدر نسبت به تغییر وضعیت اجتماعی ناامید است که با بیان مشکلات و بحران‌های حاکم، قصد بیداری ملت و آگاهی بخشی جهت رفع این موانع را دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقد جامعه شناختی؛ لوسین گلدمن؛ ساخت گرای تکوینی؛ یوسف السباعی؛ رمان نحن لا نزرع الشوک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Sociological Criticism of Yusuf Sibai’s “Nahnu La Nazraa Al-Shok” Novel according to Lucien Goldman’s Genetic Structuralism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sogand nasrollahi1؛ seyede akram rakhshandehnia2؛ Seid smaeel Hosaini ajdad2 | ||
| 1MA in Arabic Language & literature, University of Guilan, Iran | ||
| 2Associate Professor in Arabic Language and Literature, Guilan of University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In this research, we intend to examine the basic concepts of Lucien Goldmann's constructivist theory of development as well as meaningful structure, author's worldview, problematic hero, dialectic, etc. in two stages of receiving and explaining. Introduction Sociological criticism is among the critical theories that have formed in the interactive field between literature and social sciences. Of the main principles of this criticism is the study of literary structure and society. Sociological critics have defined different theories in line with this criticism from a long time ago. Some of them only dealt with literary work’s content. And some paid attention to literary work’s form. Eventually a cohesive theory was devised in which the reciprocal effect of form and content of literary work was dealt with. This theory believes as the writer is influenced by his/ her society in creating literary work the literary work is also effects society and social environment. Gyorgy Lukacs and Lucien Goldman are among the theoreticians of this approach. Goldman made a fundamental change in sociological criticism by presenting genetic structuralism theory. By stating that the writer alone does not determine the text structure and advancement of inner text events he emphasized other people’s role in society. He stated that literary work is an extra-individual product that society elements have an influential role in it along with the writer. In order to study literary works Goldman presented principles such as problematic character, significant structure, reifying phenomenon, etc. Goldman called his method "evolutionary constructivism" in that it examined the structures of the work and its relation to mental constructs, and evolutionary in that it explained the reason for the emergence of these structures on the basis of historical conditions. کرد. By choosing this title, Goldman also emphasized the difference between his method and popular sociology and constructivist formalism; Because in popular sociology, the literary work was considered a reflection of the content of collective consciousness, and as a result, the relationship between the two was examined at the content level; whereas in the formative constructivist method, the literary work is not a reflection of collective consciousness; Rather, it is considered its constructor and coherent, and their relationship is examined at the level of structures, not only at the level of content. Methodology In this research effort has been made to study “Nahnu La Nazraa Al-Shok” novel with descriptive-analytic approach and in the framework of sociological criticism based on Lucien Goldman’s genetic structuralism Results and Discussion The results of the study indicate that Yusuf Sibai influenced by Egypt’s social environment and expressing problems and social realities inside society has written this novel in order to show reader the problems of Egypt’s traditional class. One of the results of this research is that the basic concepts of Goldman's theory, both in the receiving stage and explained by Yousef Al-Sabai, have been widely reflected in this novel. Thus, the basic concepts of Goldmann's constructivist theory of development are fully evident in this novel; Because the meaningful structure in the sense of belonging to the Egyptian society and the author's worldview in the concept of an integrated view of the reality of his society and dialectic, ie the relationship between society and the individual is well seen in this novel. Transcendental actor means all the people who are the creators of this work and also the problematic hero of the novel, all of them are drawn in this work in accordance with Goldman's patterns, all of which are in the receiving stage and the author in the description stage by expressing social and political issues Has studied the political and social structure of society. Because according to the study of the position of Egyptian women in that period, we can point to problems such as discrimination, inequality and non-observance of justice, problems in the field of marriage, divorce, child custody, etc., which Yusuf al-Saba'i mentioned. He portrays it well in his novel. Conclusion Since the novel has a social theme, Yusuf al-Saba'i, as the author of the work, has tried not to merely reflect a reflection of his view of society in the valley of the novel; Rather, he speaks of the realities of that period in the social space that his use of real consciousness in the text of the novel is a proof of this claim; As much as people were aware of social problems and issues, he used them without exception in the text of the novel. Al-Saba'i has been able to reflect the society and social issues prevailing at that time in his novel, and in fact it can be said that Al-Saba'i is a reflection of society and people and social issues in his novels, especially we are not a source of shock. ; Keywords:Sociological Criticism, Lucien Goldman, Genetic Structuralism, Yusuf Sibai, Nahnu La Nazraa Al-Shok | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sociological Criticism, Lucien Goldman, Genetic Structuralism, Yusuf Sibai, Nahnu La Nazraa Al-Shok | ||
| مراجع | ||
|
ابرادشة، سوسن (2019)، الأدب النسویّ بین الرفض والتأیید وبدایاته فی الوطن العربیّ، إحالات، 1(3)، 225-243.
الأنطاکی، یوسف (2009)، سوسیولوجیا الأدب، الآلیات و الخلفیة الإیبستمولوجیة، القاهرة، رؤیة للنشر و التوزیع.
باسکادی، یون (1986)، البنیویه التکوینیه ولوسیان غولدمان (من مجموعة البنیویه التکوینیه والنقد الادبی، ترجمة: محمد سبیلا، ط2، بیروت: مؤسسة الابحاث العربیه.
بدران، مارجو (2000)، رائدات الحرکة النسویة المصریة والإسلام والوطن، ترجمة علی بدران، مصر: المجلس الأعلی للثقافة.
درویشی، داریوش (1393)، تمایز روش دیالکتیکی سقراط و افلاطون، منطق‌پژوهی، 2(2)، 75- 49.
السباعی، یوسف (1969)، نحن لا نزرع الشوک، مصر: مکتبة مصر.
سعداوی، نوال (1359)، چهره عریان زن عرب، ترجمه: مجید فروتن و رحیم مرادی، تهران: انتشارات روزبهان.
شحید، جمال (1982)، فی البنیویة الترکیبیة، (دراسة فی منهج لوسیان غولدمان)، بیروت: دار إبن رشد.
شعلان، عبدالوهاب (2008)، المنهج الاجتماعی و تحولاته من سلطة الایدیولوجیا الی فضاء النص، الأردن: عالم الکتب الحدیث.
شهبازی، آرزو، حسینی، مریم و عسگری حسنکلو، عسگر (1393)، نقد ساختگرایی تکوینی رمان همسایهها اثر احمد محمود، مطالعات داستانی، 2(3)، 66-91.
شیرزاده، نسرین و خمسه، شروین (1396)، تحلیل جامعهشناختی رمان «سهم من» با تکیه بر نظریات «لوسین گلدمن»، تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، 10(36)، 161-179.
عسگری حسنکلو، عسگر (1387). سیر نظریههای جامعهشناختی ادبیات، ادب پژوهی، 2(4)، 33-63.
عصفور، جابر، (1981)، قراءة فی لوسیان جولدمان عن البنیویة التولدیة، الفصول، 1(2)، 84-100.
غولدمان، لوسیان (2010)، الإله الخفی، ترجمه: زبیده القاضی، دمشق: الهیئة العامة السوریة للکتاب
گلدمن، لوسین (1381)، جامعهشناسی ادبیات (دفاع از جامعه شناسی رمان)، ترجمه: محمد جعفر پوینده، تهران: نشر چشمه.
محمودی، فتانه، شرفخواه، مژده و پیروز، غلامرضا (1398)، ساختگرایی تکوینی گلدمن به مثابه روشی درنقد آثار هنرهای تجسمی (مطالعه موردی عکسهای دوره قاجار)، نقد ادبی، 12(48)، 143-174.
مختاری، مسروره (1398)، تحلیل محتوایی رمان آتش به اختیار اثر محمدرضا بایرامی براساس جامعه شناسی رمان «جورج لوکاچ» و «لوسین گلدمن»، پژوهشهای بین رشتهای ادبی، 1(1)، 284-302.
DOI: https://doi.org/10.30465/lir.2019.3836
ندیم خشفة، محمد. (1977)، تأصیل النص. مرکز الإنماء الحضاری.
ولی پور هفشجانی، شهناز (1387). لوسین گلدمن و ساختگرای تکوینی، مجله دانشکدهی علوم انسانی دانشگاه سمنان، 7(25)، 129-143.
یاری، یاسمن (1394)، حقوق اجتماعی زن در اندیشه محمد قاسم امین، پژوهشهای علومتاریخی، 7(2)، 125-144.
DOI: https://doi.org/10.22059/jhss.2016.59454
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 174 |
||