مستندنگاری فضاهای باز شهری براساس اصول منشور صوفیه نمونه موردی: فضای باز محله پامنار کرمان | ||
معماری اقلیم گرم و خشک | ||
مقاله 9، دوره 7، شماره 10، اسفند 1398، صفحه 199-225 اصل مقاله (3.62 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.29252/ahdc.2020.1778 | ||
نویسندگان | ||
سکینه تاج الدینی* 1؛ محسن کشاورز2؛ محبوبه اسلامی زاده1؛ مهدیه ضیاء الدینی دشتخاکی3 | ||
1مربی، گروه مرمت بناهای تاریخی، دانشکده هنر و معماری صبا، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
2استادیار، گروه مرمت بناهای تاریخی، دانشکده هنر و معماری صبا، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
3مربی، گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر و معماری صبا، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
فضاهای باز در شهرهای تاریخی ایران، فارغ از کاربری خاصی که هر یک داشتهاند نقش ویژهای در ساختار شهری ایفا کرده و سازمان دهنده گذرهای اطراف، ابنیه مجاور و بافت منسجم محلات بودهاند. این فضاها از جمله آثاری هستند که دستخوش تغییرات زیاد ناشی از توسعه شده و نه تنها نقش ساختاری-عملکردی خود را از دست دادهاند بلکه گاهی از دیدگاه شهرسازی معاصر به عنوان معضل شهری تلقی میشوند. از سوی دیگر فقدان روشی جامع و کارا در مستندنگاری این فضاها، حفاظت آنها را با چالشی جدی روبرو ساخته است. پژوهش حاضر با روشهای توصیفی-تحلیلی و توصیفی- تاریخی درصدد تدوین الگویی استاندارد جهت مستندسازی فضاهای باز مبتنی بر رهنمودهای بین المللی (منشور صوفیه 1996م) است و برای این منظور، فضاهای باز شهری درون محلهای در بافت قدیم کرمان و به طور خاص فضای باز محله پامنار را به عنوان نمونه، مورد شناخت و مستندسازی قرار میدهد. شایان ذکر است که بسیاری از این فضاها تاکنون مورد مطالعه جدی واقع نشده، دگرگونیهای بسیاری داشتهاند و ضرورت ورود به بحث مستندنگاری آنها بیش از پیش احساس میشود.نتیجه عملی این پژوهش، ارائه قالبی است که با تعهد به یک دستورالعمل بین المللی معتبر میتواند جهت مستندنگاری فضاهای باز شهری مورد استفاده واقع شود. بهرهگیری از این الگو مانع انجام پژوهشهای پراکنده و بیپایه و اساس میشود، قابلیت تغییر و انطباق با شرایط گوناگون را دارد و به مدیریت اطلاعات جهت حفاظت بافت های تاریخی کمک میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
بافت تاریخی؛ فضای باز شهری؛ مستندنگاری؛ منشور صوفیه؛ محله پامنار؛ شهر کرمان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Documentation of urban open spaces based on the principles of the Sofia Charter Case Study: Pamenar neighborhood open spaces in Kerman | ||
نویسندگان [English] | ||
Sakineh Tajaddini1؛ Mohsen Keshavarz2؛ Mahboubeh Eslamizadeh1؛ Mahdieh Ziaadini Dashtkhaki3 | ||
1Conservation Department, Art Faculty, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran | ||
2Conservation Department, Art Faculty, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran | ||
3Islamic Art Department, Art Faculty, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Open spaces in historic cities of Iran, apart from their specific uses, have had special urban roles and organized the adjacent routes, buildings, and urban fabric. These spaces underwent numerous changes due to urban development and not only lost their functional roles, but also turned into urban problems in some cases. on the other hand, the lack of compiled studies and accurate documentation of these sites has made their preservation a serious challenge. This study uses descriptive-analytical and descriptive-historical methods in order to to present a standard model for the documentation of urban open spaces based on international guidelines (Sofia Charter 1996). to achieve that, open spaces in the historic city of Kerman, and specifically pamanar neighborhood have been studied and documented in this paper... It should be noted that many of these spaces have not yet been properly studied and have experienced many changes which makes their documentation necessary.The result of this study is a template based on an authentic international guideline that can be used to document urban open spaces.By using this template, scattered and unfounded studies are avoided. Moreover, the provided standard template can adapt to different conditions and facilitates information management in the preservation of historical fabric. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Urban open space, Kerman City, Historical Site, Documentation, Sofia Charter | ||
مراجع | ||
- آثار باستانی کرمان. (1355). سازمان حفاظت آثار باستانی. - اصانلو، حسن. (1390). مرمت شهری و باززنده سازی کانونهای اجتماعی و آسیب شناسی در بافت تاریخی محله جلفای اصفهان. هویت شهر. نشریه شماره9. ص17-26. - امین زاده، بهناز و آقا ابراهیمی، فیروزه. (1385). مستندسازی منظر باستانی تخت جمشید. هنرهای زیبا. نشریه شماره 27. ص77-86. - اندرودی، الهام. (1392). مستندسازی دانش بنیان میراث معماری ایران. هنرهای زیبا. شماره 1. ص79-90. - ایمانی، نادیه.(1383). طرح راهبردی بافت تاریخی کرمان (احیای مرکز تاریخی) .کرمان: سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری کرمان - پاکزاد، جهانشاه. (1384). راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران. تهران: شرکت طرح و نشر پیام سیما. - پرویزی، الهام و بمانیان، محمدرضا و مهدوی نژاد، محمدجواد. (1395). شناسایی معیارهای ذهنیت اصیل در معماری جدید بافتهای با ارزش تاریخی در جهت ارتقای هویت کالبدی بافت تاریخی. مرمت و معماری ایران. نشریه شماره11. ص65-75. - پوپ، آرتوراپام و اکرمن، فیلیس. (1939). سیری در هنر ایران. ترجمه: دریابندری، نجف و پرهام ، سیروس.(1387) تهران: نشر علمی و فرهنگی. - پوراحمد ، احمد.( 1370). جغرافیا و کارکردهای بازار کرمان ، کرمان ، مرکز کرمان شناسی - پورزرگر، محمدرضا و معافی غفاری، پریچهر و امجدی، مریم.(1397). احیای ارزش در فضای باز شهری(تکیه دولت). باغ نظر. نشریه شماره63. ص 41-54. - توسلی، محمود. (1381). ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک ایران. تهران: پیام و پیوند نو. - جهاد دانشگاهی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران. (1367) طرح احیا بافت قدیم کرمان : شهرداری کرمان. - حناچی، پیروز و محمود کلایه،سعید و غلام نژاد، محمد. (1395). اصول و روشهای مستندسازی و مستندنگاری بناها و محوطه های تاریخی. تهران: دانشگاه تهران. - خان محمدی، نیره. (1394). مستندنگاری و حفاظت پوشش گیاهی باغ تاریخی. مطالعات معماری ایران. شماره 7. ص57-71. - زنگی آبادی ، علی .( 1376). جغرافیا و برنامه ریزی شهری کرمان، کرمان : مرکز کرمان شناسی - دانشور، محمد. (1388). محله های قدیم شهر کرمان .کرمان : مرکزکرمان شناسی. - زارعی، هانی و شهابی نژاد، علی. (1396). میدان قیصریه لار. معماری اقلیم گرم و خشک. شماره 6. ص1-26. - سلطانزاده، حسین. (1390). تاریخ مختصر شهر و شهرنشینی در ایران از دوره باستان تا 1355ه.ش. تهران: چهار طاق. - شهابی نژاد، علی و ابویی، رضا و قلعه نویی، محمود. (1395). فضای باز میدان نقش جهان، ارزشها و مسالهها. باغ نظر. نشریه شماره۴۴. ص53-64. - شیعه، اسماعیل.(1378). با شهر و منطقه در ایران. تهران: نشر دانشگاه علم و صنعت. - صالحی، اسماعیل. (1387). ویژگیهای محیطی فضاهای شهری امن. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری. - غضبانپور، جاسم. (1379). از آسمان ایران. تهران: سازمان عمران و بهسازی شهری (وزارت مسکن و شهرسازی) نشر تیس. - فلامکی، منصور. (1387). باززندهسازی بناها و شهرهای تاریخی. تهران: نشر دانشگاه تهران. - فیلدن، برنارد و یوکلتو، یوکا. (1996). راهنمای مدیریت در محوطههای میراث جهانی. ترجمه: حناچی، پیروز.(1386). تهران: نشر دانشگاه تهران. - گلمبک، لیزا و ویلبر، دونالد. (1988).معماری تیموری در ایران و توران. ترجمه: کیانی، محمدیوسف و افسر، کرامت اله. (1374). تهران: نشر میراث فرهنگی. - لینچ، کوین. (1960). سیمای شهر. ترجمه: منوچهر مزینی(1374). تهران: نشر دانشگاه تهران. - محمدپور،حامد و اندرودی، الهام. (1397). درآمدی بر مستندنگاری خانههای تاریخی و جایگاه آن در فرایند حفظ میراث معماری. دومین همایش ملی مستندنگاری میراث طبیعی و فرهنگی. دانشگاه شهید رجایی. - محمد مرادی، اصغر.(1373) . مطالعات و طراحی محور فرهنگی تاریخی کرمان . وزارت مسکن و شهرسازی : دفتر عمران و بهسازی شهری. - محمد مرادی،اصغر. (1378). کنکاشی پیرامون شهرقدیم کرمان.مجموعه مقالات دومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران . ارگ بم . جلد اول . صص325-364. تهران : سازمان میراث فرهنگی کشور. - محمدمرادی، اصغر.(1396) . احیای بافت قدیم شهرها، مروری بر تجارب. موسسه انتشارات دانشگاه تهران. - نژادستاری، سعیده . (1390). نقش میدانهای شهری و بررسی عواقب ناشی از تنزل جایگاه آن در شهرهای امروزی با تاکید بر شهرهای ایرانی. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی. مجله شماره3. ص 57-70. - وزیری، احمدعلی خان.(1375).تاریخ کرمان. تصحیح و تحشیه باستانی پاریزی. تهران: نشرعلمی. - هاتفی شجاع، سمیه و زارعی، محمد ابراهیم. (1396). مستندنگاری و ارزیابی بازسازی باغهای تاریخی همدان براساس منشور فلورانس. نشریه باغ نظر. مجله شماره 46. ص31-40. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 847 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 831 |